evenwichts economie
De
Evenwichts­economie

Voor evenwicht in
economie, samenleving en milieu

Ontstaan van een samen­leving ge­richt op het wel­zijn van men­sen

Anders
consumeren
door
anders
te
leven

Alle activiteiten die gerelateerd zijn aan reclame en promotie zijn in de evenwichts­economie overbodig. Dit zal ons consumptie patroon in belangrijke mate beïnvloeden, zoals nu wordt toegelicht.

Verder wordt in dit thema toegelicht dat de burger door de nieuwe economische structuur andere stimulansen krijgt en hij zich als consument anders zal gaan opstellen.

1. De afwezigheid van reclame gaat ons leven drastisch veranderen

Bij de thema's Reclame kan destructief werken en Reclame gaat onze samenleving domineren zijn de negatieve aspecten van reclame op ons leven uitgebreid aan bod gekomen. De in de evenwichts­economie overbodige reclame zorgt ervoor dat we ons als consument heel anders gaan gedragen.

Hebt U al eens nagedacht over wat er allemaal verandert op het moment dat er geen reclame meer is? Wat veranderingen:

Vloggers met een gezonde, opbouwende boodschap
Door veel kijkers te trekken krijgen vloggers meer reclamegelden. Ze willen dus opvallen. Dat resulteert ook in treiteren van politieagenten, geweld vertonen, narcisme, een obsessie met de
perfecte eyeliner/het perfecte eten/het perfecte lichaam. [1]
Meer vloggers volgen hun voorbeelden en er ontstaan subculturen. [2]


Als reclamegelden zijn opgedroogd houdt je vloggers over die het echt doen voor hun plezier. Zij zoeken minder de negatieve extremen op om kijkers te trekken.

Hierdoor worden jongeren minder uitgedaagd om meer te kopen, asociaal gedrag te copieëren, te leven in subgroepen die zich afkeren van de maatschappij.
Meer positiviteit op sociale media
Sociale media als facebook, twitter, youtube en instagram hebben minder reclame inkomsten en zullen hun overige inkomsten direct van de samenleving krijgen.

De samenleving als geheel zal van media vragen om hun diensten zo vorm te geven dat ze een positieve bijdrage leveren aan de samenleving. Hierdoor zal er weinig ruimte zijn voor nepnieuws, ongefundeerde complottheorieën en andere samenlevings ondermijnende gedachtewerelden.

En als bedrijven bezoekers van sociale media niet meer benaderen om uiteindelijk meer te kunnen verkopen dan krijgen deze bezoekers veel meer ruimte om te communiceren over wat hen echt bezig houdt.
Ontwikkelen van een gezonder zelfbeeld
Als je door het centrum van Amsterdam loopt -maar ook door andere steden- dan zie je met name vrouwen tot de 35 allemaal in vergelijkbare kleding lopen. Hun schoenen en brillen hebben dezelfde uitstraling. Hetzelfde geldt voor make-up en haardracht. Datgene wat ze met hun outfit willen uitstralen lijkt heel veel op de uitstraling van de mannequins werkend in opdracht van kledinghuizen.

En iedereen doet zijn best om er precies zo uit te zien. Ook als dat niet goed mogelijk is door ziekte, lichaamsbouw, littekens, gezichtskenmerken. Dan maar wat meer make-up of een muts om het een en ander te verdoezelen.
Velen moeten streven naar het onbereikbare en voelen zichzelf falen.
Weinigen van deze facebook­generatie [3] zullen het van zichzelf toegeven maar 'iedereen weet dat anderen er last van hebben'.


Op het moment dat die extreme druk van de commercie wegvalt krijgen meer mensen een positiever zelfbeeld. Mensen hebben meer de ruimte om zichzelf te accepteren zoals ze zijn.
En consumenten hebben meer ruimte om anders naar de producten die zij kopen te kijken. Dat dit inderdaad zal plaatsvinden heeft te maken met alle andere in deze paragraaf genoemde prikkels die elkaar zullen versterken.
Een gezonder voedingspatroon en een gezondere leefstijl
Wetenschappelijke bevindingen over gezonde voeding en een gezonde leefstijl worden nu ondergesneeuwd door reclame­boodschappen.

Als de commerciële druk om ongezonde voeding te kopen wegvalt dan ontstaat bij de consument meer ruimte voor product­adviezen die weliswaar niet het gemakkelijkst zijn op te volgen, maar waarvan hij/zij op termijn de voordelen van zal gaan merken.
Meer cohesie in de maatschappij
Terwijl jij in een oude flat, in je oude kleren je zorgen maakt over je rekeningen, wordt in commercials gedaan alsof het leven in luxe en in een prachtig huis normaal is.
Als je rond of onder de armoedegrens leeft dan vormen al die reclameboodschappen over dure producten en dure vakanties een bron van frustratie.
Zeker als je door reclame enthousiast gemaakte kinderen telkens weer moet zeggen dat het te duur is.

Anderen zullen zich nogal eens irriteren aan het norm overschrijdend gedrag in commercials. Of het misleidende karakter ervan. [4]


Hierdoor ontstaat vervreemding.
We worden als consument die niet behoort tot de doelgroep, gebombardeerd met boodschappen die ons eigenlijk voor de gek houden, ons niet serieus nemen of ons kwetsen. De vraag die zich dan bij de ontvanger opdringt is: 'In wat voor wereld leven we eigenlijk?'
Anderzijds zal dat deel van de bevolking dat behoort tot de doelgroep zich bevestigt voelen in hun 'way of life'. Hierdoor blijft de afstand tussen verschillende bevolkingsgroepen gehandhaafd.

Met het wegvallen van reclame valt ook een van de splijtzwammen in onze samenleving weg en ontstaat er dus meer cohesie in de maatschappij.
Minder stimulans dus ook minder consumeren
Er zijn nogal wat beroepen die voltijds of deeltijds, direct of indirect bezig zijn met reclame en promotie, zoals weergegeven in het kader.

Beroepen betrokken bij reclame en promotie:
Directies van alle bedrijven en hun sales afdelingen, vertegenwoordigers, reclamebureaus, drukkers, reclamefolder verspreiders, programmeurs, webdesigners, online marketeers, influencers, toneelspelers, sales afdelingen van radio en tv-zenders, makers van reclameboodschappen voor radio, tv en internet, medewerkers bij commerciële chatdiensten, vergelijksites en boekingssites (trivago.nl, uber.com, couverts.nl, kieskeurig.nl), reclameborden (staal en digitaal) langs snelwegen en bij sportwedstrijden, inrichters van supermarkten, warenhuizen en modewinkels, filmmakers met commerciële boodschappen, opleidingen voor dit soort beroepen.
En niet te vergeten onderzoekers op het gebied van reclame en neurowetenschappers. Maar ook lobbyisten in Den Haag en in Brussel.
Én de toeleveranciers zoals vastgoedverhuurders, catering, vervoer, leveranciers van apparatuur en diensten.

Meer dan 20% van alle in Neder­land en Bel­gië gewerkte uren worden besteed aan re­clame en promotie gerelateerde activiteiten.

En dan heb­ben we het nog niet ge­had over de re­clame ge­rela­teerde be­roep­en elders in de we­reld bij grote jongens als Google, Amazon en Facebook.

In de evenwichts­economie is reclame overbodig.
En in de evenwichts­economie hebben dit soort reclame inspanningen nauwelijks effect op de consument: Hij bevindt zich in een structuur van vaste afspraken met organisaties en hij wordt omringd door gelijkgestemden die de commerciële druk ook negeren.

Als die reclame en promotie inspanningen geen effect meer hebben dan worden we met zijn allen niet meer op grote schaal beïnvloed. Een samenleving waarin niet gemanipuleerd wordt is een compleet andere samenleving. In die samenleving zullen we minder gaan consumeren.
Overigens, doordat we de mogelijkheid hebben om duurzamer te consumeren hoeft dit niet te betekenen dat we gaan inleveren op ons welzijn.

Manier van consumeren gaat veranderen
Vloggers , gefotoshopte mannequins, marketiers en alle andere reclame gerelateerde beroepen creëren met reclamegelden een onrealistisch wereldbeeld.
Met een schoonheidsideaal waar wij aan moeten voldoen, maar vaak gefrusteerd door raken. En met een geluksideaal dat ons het heil doet zoeken in meer producten, maar ons nooit geluk zal opleveren.

Doordat we in de evenwichts­economie niet meer geprikkeld worden door reclameboodschappen krijgen we een samenleving waarin iedereen echt eigen keuzes gaat maken of eigen impulsen kan volgen:

Het is bekend dat veel mensen vaak meer gevoelsmatig of op basis van impulsen kiezen. In een wereld zonder appel op onze primitieve kooplust is ruimte voor alle impulsen. Ook impulsen gebaseerd op betrokkenheid en zorg voor mens en natuur. Consumenten kunnen kiezen welke impuls echt aansluit bij waar zij zich goed bij voelen.

Een kleiner deel van de consumenten maakt rationele overwegingen bij hun aankopen. Zij kunnen kiezen op basis van eerlijke productinformatie. Dat betekent wel dat u als consument heel andere afwegingen gaat maken.

Door het verdwijnen van het onrealistische wereldbeeld gecreëerd door de reclame gaat dus onze manier van consumeren veranderen.

2. De nieuwe economische realiteit verandert ons als consument

De consument gaat anders denken omdat de structuur van de evenwichts­economie hem uitnodigt oog te hebben voor wat er in zijn omgeving gebeurt. Sterker nog, hij kan op allerlei manieren een positieve bijdrage leveren aan het lokale economisch systeem.
Dit wordt toegelicht aan de hand van een aantal voorbeelden:

2.1. Meebeslissen over salarissen

Niet bespreekbare salaris­ver­de­lingen in de vrije­markt­economie
In de vrije­markt­economie is de hoogte van het salaris schijnbaar een kwestie van vraag en aanbod.
Of dit inderdaad het geval is, is maar zeer de vraag als je er beter naar gaat kijken. [5]


Een kenmerk van de vrije­markt­economie is dat in het bedrijfsleven hogere salarissen worden toegekend. Het nut of het belang van mensen voor de samenleving -niet in economische zin- komt minder tot uiting in het salaris.

In Nederland en België bestaat er een zekere consensus over wat nog redelijk is aan de top: Topinkomens zijn te hoog. Toch heeft de bevolking geen invloed op de hoogte van de topsalarissen.
In de markteconomie leveren onredelijke salarissen (zowel te hoog als te laag) relatief weinig discussie op omdat salarissen in de markteconomie nauwelijks veranderen door een democratische wens van de gemeenschap.
Democratische discussie over salaris
Deze salaris discussie wordt zeker gevoerd in de evenwichts­economie. En wel lokaal.
De lokale gemeenschap bepaalt zelf de hoogte van de salarissen van alle werknemers in de gemeenschap: Iedereen kan daarover meebeslissen. De prijs van de lokale producten is direct gerelateerd aan de hoogte van lokale salarissen. Er zullen dus afwegingen gemaakt moeten worden. De bereidheid om anderen een eerlijke salaris te gunnen is daarbij zeker van belang omdat omgekeerd jouw salaris ook door de anderen bepaald wordt.
Dit soort afwegingen maakt dat de consument -tevens werknemer- zich bewust is dat iedere productprijs op een eerlijke manier tot stand gekomen is. Hij realiseert zich dat hij door het streven naar een lagere prijs anderen benadeelt. In principe kent iedereen het verhaal achter het product dat hij koopt.

Hoe deze democratische besluitvorming over de toekenning van salarissen praktisch verloopt, is toegelicht bij Werkverdeling, paragraaf 1.

2.2. Bijdragen aan een goede werkverdeling in de lokale gemeenschap

In de vrije markteconomie wordt altijd gekeken naar welke persoon tegen welk salaris het geschiktst is voor een bepaalde functie. Diegenen die daarover beslissen hebben winstoptimalisatie als motief.

In de evenwichts­economie wordt gekeken naar hoe de beschikbare mensen het beste kunnen worden verdeeld over het beschikbare werk. En diegenen die daarover beslissen zijn de 'beschikbare mensen' zelf, zoals toegelicht bij Verbindende organisatie, paragraaf 2.8..

Iedereen heeft invloed op de werkverdeling die uiteindelijk de producten in de schappen oplevert. Hierdoor wordt met een andere bril naar deze producten. Men kent het verhaal /de achtergrond van het product. De consument kan zich op die manier meer verbonden voelen met het product.

2.3. Zorg dragen voor welvaart en welzijn van medeburgers

De evenwichts­economie bouwt een stabiel bloeiend economisch systeem door een structuur die gericht is op brede samenwerking. Deze samenwerking is in wezen een samenwerking tussen burgers. Deze samenwerking tussen burgers zorgt voor welzijn en welvaart van alle burgers in de gemeenschap. De even­wichts­economie zal hierdoor geleidelijk uitgroeien naar een bloeiende samenleving waarin er relatief weinig verschil is tussen arm en rijk.

Omdat het voor de gemeenschap dus zinvol is te streven naar een bloeiende egalitaire gemeenschap zullen de burgers de vraagstukken die hiermee verbonden zijn aanpakken:

Vanuit lokale organisaties krijgt in principe iedereen werk en een salaris. Niet iedereen is in staat om volledig mee te draaien. Hoe wordt daar mee omgegaan? De lokale gemeenschap zal zich moeten uitspreken over de problemen die te maken hebben met werk, inkomen en welvaart van 'minderheden'.

Ook zal er voldoende werk moeten zijn voor laaggeschoolden. 80% van onze leerlingen komt op de arbeidsmarkt met een lage opleiding (VMBO in Nederland en BSO in Belgie). Met name in Nederland krijgen laaggeschoolden slechte arbeidsvoorwaarden en flexcontracten.
Hoe worden de organisaties in de lokale gemeenschap zo ingericht dat er voldoende werk voor hen is?

Ook vrouwen die vaker uitgesloten worden van banen of minder betaald krijgen dan mannnen voor hetzelfde werk. (Hoewel de meningen hierover verdeeld zijn.) En vrouwen die maar niet doordringen tot de top van de bedrijven. [6]
Hoe worden deze onevenwichtigheden aangepakt?

Mogelijk dat ook de discussie over een basisinkomen voor iedereen in lokale gemeenschappen serieus gevoerd gaat worden. [7]


Deze keuzes voor het welzijn en de welvaart van alle burgers hebben ook zijn effect op de manier waarop er producten gemaakt worden en op de productprijs.
Hierdoor kijkt de consument met heel andere ogen naar de producten in de schappen van de warenhuizen.

2.4. Veranderingen door overgang van globaal naar lokaal

In de evenwichts­economie wordt zoveel mogelijk op lokale schaal geproduceerd.
Dat legt de mistoestanden die horen bij globalisering bloot. Dat zorgt ervoor dat mensen anders gaan aankijken tegen de producten die vroeger achteloos werden gekocht. Hierop gaan we nu in.

De perceptie van consumenten van de waarde van een product is in de vrije­markt­economie niet realistisch. Door de grote inkomsten verschillen tussen landen kan een product voor heel weinig geld aan de andere kant van de wereld worden gemaakt en naar een Westers land getransporteerd worden. De kostprijs is dan nog lager dan dan wanneer het in het (westerse) verkoopland zelf zou zijn geproduceerd.

Hierdoor heeft de consument geen idee van hoeveel arbeid er in een product zit of de daadwerkelijke waarde ervan.

Doordat er in de evenwichts­economie bij voorkeur lokaal geproduceerd wordt en de consument op de hoogte is van onder welke omstandigheden de producten lokaal gemaakt worden kan de consument de waarde van de producten wel weer inschatten. Hierdoor raken fast fashion en andere consumptie goederen die snel verouderd zijn en/of snel kapot gaan uit de gratie. De consument gaat weer voor vakmanschap en koopt weer het product waarvan hij het verhaal kent en waardeert.

Als de productie van een aantal goederen niet lokaal gebeurt dan nog is de evenwichts­economie zo ingericht dat de consument weer gaat voor vakmanschap en op de hoogte is van het verhaal achter het product.

2.5. Lange termijn beleid en de mondiaal beleid uitstippelen

In het economisch systeem van de evenwichts­economie is het uitstippelen van een lange termein beleid goed mogelijk. In dit lange termijn beleid wordt door de lokale gemeenschap ook uitgestippeld hoe de gemeenschap in de toekomst ook zorg gaat dragen voor een leefbare samenleving en een goed milieu. De hieruit volgende beslissingen hebben ook effect op hoe de gemeenschap met haar hulpbronnen wil omgaan. En zij hebben dus direct invloed op de manier waarop de gemeenschap haar consumptie wil vormgeven.

Het beleid van de lokale gemeenschap kan ook gericht zijn op het bevorderen van een leefbare/duurzame samenleving elders in de wereld. Omdat dit ook gepaard gaat met intensieve contacten tussen de lokale samenleving en een samenleving elders in de wereld, waarbij ook producten geïmporteerd kunnen worden heeft dit ook invloed op het consumptiepatroon.

Omdat de burger, tevens consument, betrokken is bij de besluitvormingen kiest hij als onderdeel van de gemeenschap dus ook -bewust- voor een bepaalde manier consumeren.

3. Begel­eiding voor consu­men­ten bij de veran­deringen

Bij de hierboven veranderingen van consumptiepatroon wordt de consument ook persoonlijk ondersteund. Hij maakt namelijk deel uit van uitgebreide netwerken voor netwerken voor aandacht en begeleiding.

In deze netwerken komen alle aspecten van het functioneren in de evenwichts­economie aan de orde. Doordat iedereen uit het netwerk betrokken is bij de beschreven beleidskeuzes komen automatisch ook de consequenties -waaronder een ander consumptie­patroon- aan de orde.

Referenties

Every Beauty Vlogger Ever
Vloggers in Zaandam terroriseren buurtbewoners en agenten
Waarom iedereen op Facebook een leuker leven heeft dan jij
Reclame ergernissen
De markt­economie bestaat niet
Vrouwen staan minder sterk op de arbeidsmarkt
Basisinkomen staat op de agenda
[1] Every Beauty Vlogger Ever
[2] Tuig in Zaandam terroriseert buurtbewoners en agenten
[3] Waarom iedereen op Facebook een leuker leven heeft dan jij
[4] Rare Reclame
Misleidende maar legale reclame
‘Beach body’-reclame wekt ergernis op
Facebook ergernissen
[5] De markteconomie is een mythe, en ‘de markt’ niet meer dan zwaartekracht
Kunnen Nederlanders de markt wel aan?
De markteconomie bestaat niet
[6] Moeders vaker uitgesloten van banen
Barsten in het glazen plafond
[7] 'Proef' met basisinkomen gaat helemaal niks aantonen
Onvoorwaardelijk Basisinkomen