1. Meer deelnemers vragen meer producten en organisaties

Als het aantal deelnemers in de even­wichts­eco­nomie groeit dan zijn er meer potentiële consumenten. Immers deelnemers doen mee om deel te nemen aan de economie. En dat kan onder andere in de rol van consument. Consumenten vragen om meer producten in de even­wichts­eco­nomie die gemaakt gaan worden. Hierdoor groeit het aantal organisaties.

Doordat eerst burgers gaan deelnemen aan de even­wichts­eco­nomie, zoals belicht in het vorige thema, groeit daarna vanzelf het aantal organisaties, zoals we net gezien hebben. De manier waarop deze organisaties ontstaan en kunnen groeien wordt nu toegelicht.

2. Organisaties ontstaan door goedkeuring en inzet van de lokale gemeenschap

Een organisatie oprichten is in principe gemakkelijker dan een bedrijf oprichten in de vrijemarkteconomie, zoals nu in grote lijnen wordt toegelicht.
De initiatiefnemer(s) verkennen bij de lokale klantenkring of er behoefte is aan hun beoogde producten. Zij hebben een economische onderbouwing die laat zien hoe de lokale gemeenschap als geheel hiervan beter wordt. De lokale klantenkring steunt bij de beoordeling op deskundigen, bij voorkeur uit hun midden. In een later stadium komt begeleiding en expertise uit de Verbindende Organisatie en de Monetaire Organisatie. Als er interesse is en het plan haalbaar is dan vormt zich een vaste klantenkring rond de op te richten Organisatie.

De organisatie heeft dan een onderbouwd plan, een vaste klantenkring en is dus levensvatbaar. Er zijn geen inspanningen meer te verrichten om het product in de markt te zetten, reclame is overbodig en de initiatiefnemer(s) kunnen zich richten op waar zij voor willen gaan; het maken van een goed product voor hun klanten.

Er zijn verschillende manieren waarop het initiatief voor het starten van een organisatie kan worden genomen:

• Een lokale gemeenschap organiseert zich en initieert het opzetten van een organisatie.
• Een consument/initiatiefnemer merkt dat er lokaal behoefte is aan producten en onderzoekt het bestaansrecht van een organisatie.
• De Verbindende Organisatie kan nieuwe organisaties oprichten of organisaties omvormen zodat er beter voldaan wordt aan lokale behoeften of de Richtlijnen van de even­wichts­eco­nomie.
• Vanuit de geldstroom uit Samenwerking & Innovatie wordt in een daarvoor opgerichte organisatie onderzoek gedaan dat kan leiden tot nieuwe producten.
• Vanuit een een bestaand bedrijf wordt onderzocht of er lokaal consumenten in de even­wichts­eco­nomie zijn die behoefte hebben aan hun product.

3. Voorbeelden van het ontstaan van organisaties

In het voorafgaande is toegelicht bij wie het initiatief ligt bij het ontstaan van organisaties. In deze paragraaf worden voorbeelden van hoe deze organisaties kunnen ontstaan besproken.

Overigens zal elders specifieker ingezoemd worden op organisaties die ontstaan vanuit een sterke persoonlijke betrokkenheid en/of ongenoegen met de huidige gang van zaken in de samenleving.

3.1. Verduurzamen van het bestaande productaanbod

Bijvoorbeeld een bouwmaterialen winkel waarvoor het initiatief is genomen op de in paragraaf 2 beschreven wijze kan zich toeleggen op het advies en de verkoop van (bouw)materialen die duurzamheid in de woning of bij nieuwbouw bevorderen. Ook zou deze organisatie zich kunnen richten op (bouw)gereedschap dat op een duurzame wijze geproduceerd is, iets waar momenteel nog weinig aandacht voor is.

Kleding gemaakt van biologische materiaal op een sociaal verantwoorde wijze geproduceerd is, is al op de markt. Een startende organisatie die deze duurzame kleding gaat maken of verkopen vindt in de even­wichts­eco­nomie consumenten die hierin geïnteresseerd zijn. De bij de even­wichts­eco­nomie behorende transparantie en zeggenschap maakt de duurzaamheid geloofwaardiger. Deze startende organisaties kunnen binnen de even­wichts­eco­nomie een groeiende klantenkring verwachten.

Het gebeurt vaker dat winkels, stenen of online, producten zelf direct importeren vanuit derde wereld landen. De winkelier is in het gebied waar de spullen geproducerd worden geweest en kent de arbeids­omstandigheden goed. Voor deze winkels is de overstap naar de even­wichts­eco­nomie niet groot. Afhankelijk van hoe goed zij in staat zijn zaken als eerlijke loon, milieu vriendelijke productie te beïnvloeden kunnen zij telkens meer verankerd zijn in de even­wichts­eco­nomie.

Het financieren van windmolens door de lokale bevolking die daar dan ook de stroom van betrekken kan ook onder de paraplu van de even­wichts­eco­nomie plaatsvinden.
Dit soort lokale financiering kan uiteraard ook in andere sectoren plaatsvinden.

Enkele aandachtspunten zouden kunnen zijn; hergebruik, geen kinderarbeid bij delving grondstoffen, circulair gebruik grondstoffen, lange levensduur. De winkel zou ook uitgebreide voorlichting kunnen geven over hoe de consument zo duurzaam mogelijk met de gekochte electronica om kan gaan.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Omdat uiteindelijk alle producten in een duurzame vorm gekocht zullen worden zullen tijdens de groei van de even­wichts­eco­nomie vele organisaties worden opgericht. Een bedrijf zou een eerste stap richting even­wichts­eco­nomie kunnen maken door een aantal geschikte producten aan klanten binnen de even­wichts­eco­nomie aan te bieden. Het motief van het bedrijf zou kunnen zijn een jaarlijks gegarandeerde afzet. Nu volgen enkele voorbeelden.

Een fietsenwinkel kan toetreden tot de even­wichts­eco­nomie als er lokaal nog geen fietsenwinkel organisatie is. De winkel wordt zo omgevormd dat deze zoveel mogelijk te voldoet aan de richtlijnen van de even­wichts­eco­nomie. Consumenten in de even­wichts­eco­nomie kopen bij de meest lokale organisatie. Doordat alle consumenten in de even­wichts­eco­nomie in de omgeving van de winkel allemaal bij deze winkel kopen is heeft de winkel een redelijk continue afzet. Concurrentie vormt namelijk geen onderdeel van de even­wichts­eco­nomie.

Een zorgverzekeraar heeft al een redelijk vaste band met zijn klanten. Dit vormt een goede basis voor een overstap naar de even­wichts­eco­nomie. Zorgverzekeraars met een groot deel van het ledenbestand dat ook deelneemt aan de even­wichts­eco­nomie zou kunnen overwegen om (gedeeltelijk) over te stappen naar de even­wichts­eco­nomie.

Ook grotere ondernemingen kunnen overwegen om gedeeltelijk over te gaan naar de even­wichts­eco­nomie. Supermarkten bijvoorbeeld. Zij kunnen met dat deel van hun klanten dat deelneemt aan de even­wichts­eco­nomie verzoeken om deel te nemen aan een organisatie die ontstaan is (uit een deel van) het bedrijf.

3.2. Nieuwe werkwijzen door samenwerking van meerdere organisaties

Binnen de even­wichts­eco­nomie is samenwerking tussen alle lokale organisaties normaal. Deze vergaande samenwerking kan meerwaarde voor consumenten opleveren.

Een meubelzaak bijvoorbeeld zou meerwaarde kunnen creëren door de complete verzorging van het huis onder zijn hoede te nemen: Hij zou kunnen samenwerken met organisaties als een beddenzaak, een keukenzaak, de lokale schilder, etc. Voor het onderhoud van zijn huis zou de consument voor zijn wensenpakket een bepaald vast bedrag per jaar kunnen overeenkomen.

3.3. Nieuwe werkwijzen door het uitsmeren van een aankoopbedrag over een langere periode

De meeste consumenten maken hooguit een keer in hun leven gebruik van een aannemer bij het bouwen van hun huis. Dat lijkt geen goede basis voor een duurzame relatie.

Een aannemer zou echter kunnen gaan samenwerken met de lokale Beheer organisatie of mee kunnen werken aan de oprichting ervan. Potentiele huizenkopers zouden al vanaf hun eerste werkdag bij de Beheer organisatie kunnen gaan sparen voor een huis. Bij een goede manier van organiseren wordt er maandelijks genoeg geld gestort om de aannemer voortdurend aan het werk te houden. Als een huis af is dan blijft de koper afbetalen totdat al zijn onkosten zijn afbetaald. Door de manier waarop dit georganiseerd is binnen de even­wichts­eco­nomie is de koper goedkoper uit. En hierdoor is de aannemer ook verzekerd van een continue inkomstenbron en is zijn bestaan veel stabieler dan in de vrije markt.

Ook een autofabrikant kan met een consument een vast bedrag per jaar afspreken voor koop/lease en onderhoud van zijn auto. De autofabrikant en de consument zouden een relatie voor meerdere jaren moeten aangaan omdat de consument meebeslist binnen het bedrijf en dus ook over de te ontwikkelen automodellen. Dit meedenken van consumenten over de toekomstige modellen zal de relatie consument fabrikant zeker ten goede komen.

3.4. Vanuit acute knelpunten kunnen ook organisaties ontstaan

In een online of een stenen winkel kunnen producten die direct van de boer komen tegen veel minder winst dan de supermarkten en met veel meer nadruk op duurzaamheid worden direct verkocht aan consumenten uit de directe omgeving. Er zou kunnen worden ingesprongen op de moeilijke situatie van boeren die veelal tegen te lage prijzen leveren aan supermarktconcerns die veelal veel hogere prijzen hanteren.

De altijd weer opduikende voedselschandalen kunnen leiden tot organisaties. Organisaties kunnen hiervoor een oplossing bieden: Een organisatie streeft ernaar goederen te leveren zonder tussenkomst van schimmige tussenhandel rechtstreeks aan de consument, waarbij volledige transparantie, medezeggenschap en duurzaamheid vanzelfsprekend is.

4. Ondersteunende informatie- en communicatietechnologie

In de opstartfase is de situatie voor de veelal kleinschaligere organisaties overzichtelijk. Er is dan minder behoefte aan uitgebreide ICT ondersteuning.
Echter bij een aantal organisaties geschetst in bovenstaande voorbeelden is het van belang dat veel informatie gedeeld wordt in organisaties, tussen organisaties en met hun klanten. Dat kan uiteraard al met de huidige technieken. Maar nieuwe ICT technologieën zullen leiden tot een organisatie die nog efficiënter functioneert.

Deze ICT technologieën gaan zorgen voor informatie-uitwisselling waarin alle afspraken en transacties tussen organisatie en haar buitenwereld zijn vastgelegd. Ook betalingen maken deel uit van deze informatie-uitwisselling en gebeuren zonder tussenkomst van derden.

Omdat inkomsten en vraag voor een langere tijd in de toekomst bekend zijn en de informatie-uitwisselling rondom de organisatie geautomatiseerd is kan de organisatie zich richten op haar kernactiviteiten. Bij een volgende thema wordt toegelicht dat goede ICT ondersteuning mede ertoe leidt dat de hele productieketen wijzigt.
Datgene wat uiteindelijk overblijft is een organisatie die alleen bezig is met te doen waar ze voor is opgericht, het maken van een goed product voor, en in nauwe samenspraak met, hun klanten.

Referenties

[1]	Wordt duurzaamheid de nieuwe trend in elektronica?